* İslam dünyasında 2024 yılında vuku bulan en önemli gelişmenin Suriye’deki Baas rejiminin saltanatına son verilmesi olduğunu söyleyebiliriz. Önceden Rusya ve İran tarafından desteklenen Baas rejimine bu iki ülkenin desteğinin ciddi anlamda azalması sebebiyle, direniş güçlerinin 27 Kasım’da Haleb’e yönelik olarak başlattığı operasyon karşısında Baas güçleri çok fazla direnç gösteremedi ve mücahitler hızlı bir ilerleme kaydederek 8 Aralık sabahı başkent Şam’ı ele geçirdiler. Baas diktasının devrilmesinden sonra kurulan geçici yönetimin başkanlığına Heyetu Tahriri’ş-Şam (HTŞ) lideri Ahmed Eş-Şara’ (Ebu Muhammed El-Culani) getirildi. 

* Bangladeş’teki dikta rejimine karşı başlatılan halk ayaklanması karşısında da diktatör başbakan Şeyh Hasina çok fazla direnç gösteremediği için 5 Ağustos’ta ülkesini terk ederek hamisi Hindistan’a sığındı. Onun kaçmasından sonra, 8 Ağustos’ta Muhammed Yunus başkanlığında geçici hükümet kuruldu.

* Sudan’daki iç çatışmalar 2024’te de devam etti. Bu savaş ülke genelinde ciddi ekonomik sorunlara da yol açtı. Çok sayıda insanın evini terk etmek zorunda kalması aynı zamanda açlık krizine neden oldu.

* Muhalif ilim adamlarını hiçbir hukuki gerekçe olmaksızın, tamamen siyasi sebeplerle zindanlarda tutmaya devam eden Suudi Arabistan, düşünce özgürlüğü alanında hiçbir reform gerçekleştirmezken, ahlâki yozlaşma alanındaki reformlarına 2024 yılında öncekilere nispetle daha büyük adımlar attı. Bu doğrultuda Mayıs’ın ortalarında bir mayo defilesi düzenledi. Bununla yetinmeyerek 5-6 Kasım’da düzenlenen Riyad Festivali’nde, ahlaki değerlerden uzak eğlence programında Kabe silüetini kullanmak suretiyle Müslümanların kutsal mekanlarıyla ve kıbleleriyle alay edecek kadar gemi azıya aldı. Suud rejiminin bu tutumu İslam dünyasında ciddi tepkilere neden oldu.

* İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin, suikast olması ihtimalinin de olduğu ileri sürülen bir helikopter kazasında 19 Mayıs’ta ölmesi üzerine, birincisi 28 Haziran, ikincisi 5 Temmuz’da gerçekleştirilen iki turlu seçimde Mesud Pezeşkiyan yeni cumhurbaşkanlığına seçildi.

* Pakistan’da 8 Şubat’ta gerçekleştirilen parlamento seçimlerinde, yolsuzluk suçlamalarıyla siyasi faaliyetlerden alıkonulan İmran Han’ın Pakistan Adalet Haraketi isimli partisine mensup olan ancak bağımsız olarak seçimlere giren adaylar mecliste çoğunluğu elde etti. Seçimlerden sonra ülkede bir koalisyon hükümeti oluşturuldu.

* Tunus’ta Anayasa darbesiyle bir tür cunta yönetimi kurmuş olan yeni diktatör Kays Said, 6 Ekim’de göstermelik bir seçim gerçekleştirdi. Amacının, halkın tercihini sormak değil diktatörün cumhurbaşkanlığı süresini uzatma işlemini halka onaylatmak olduğu çok iyi bilinen seçimlere katılım oranı çok düşük oldu. Ancak Kays Said, Batı emperyalizminin işine yarayan bir diktatör olduğundan onun bu şekilde kendini göstermelik bir seçimle onaylatma uygulaması, demokrasi havarisi Batılı ülkeleri rahatsız etmedi.

* Moritanya İslam Cumhuriyeti’nde 29 Haziran’da gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Muhammed Veled Eş-Şeyh El-Ğazvani yeniden seçildi. Rakipleri seçimlerin dürüstçe olmadığını iddia ederek, sonuçları tanımadıklarını söylediler. Ancak mahkeme El-Ğazvani’nin seçilmesini onayladı.

* Uluslararası Göç Örgütü, Bangladeş’te mülteci durumunda olan Rohingya Müslümanlarının çok zor şartlarda yaşadıklarını dile getirdiği raporunda, bu insanların hayatlarının kurtarılması için uluslararası kamuoyuna çağrıda bulundu. Myanmar’daki rejimin zulüm uygulamaları ve Budist gerillaların saldırıları yüzünden ülkelerini terk etmek zorunda kalan Rohingya Müslümanları Bangladeş’te çok ağır şartlarda ve büyük çapta gıda yetersizliği sorunuyla karşı karşıya hayatlarını sürdürmeye çalışıyor.

* Arnavutluk’ta, Vatikan’daki papalık benzeri bir Bektaşi Din Devleti kurulacağı açıklandı. Böyle bir planın amacının özellikle Balkanlar’daki Müslümanlar arasında İslami bilinçlenme ve duyarlılığın önünü keserek ifsat politikasını etkili hale getirmek olduğu tahmin ediliyor.