İran’ın Erbil Başkonsolusu Nasrullah Reşnudi, “Kürdistan Bölgesi ile İran İslam Cumhuriyeti ve Irak Cumhuriyeti arasında uzun bir geçmişe dayalı ilişkiler bulunmaktadır. Her iki taraf da bu ilişkilerin güçlendirilmesi gerektiğini düşünüyor ve buna büyük önem veriyor” dedi.
Rûdaw TV’de Nwener Fatih’in sunduğu “Rûdawî Emro” programına konuk olan Nasrullah Reşnudi, Kürdistan Bölgesi ile İran arasındaki ilişkiler ve diğer pek çok konu hakkında açıklamalarda bulundu.
Reşnudi, “Kürdistan Bölgesi ile İran İslam Cumhuriyeti ve Irak Cumhuriyeti arasında uzun bir geçmişe dayalı ilişkiler bulunmaktadır. Bizim iki kardeş halkımız var ve tarihi, dini, kültürel, ekonomik ve ticari bağlarımız oldukça kuvvetlidir. Gerçekten de her iki taraf da bu ilişkilerin güçlendirilmesi gerektiğini düşünüyor ve buna büyük önem veriyor” dedi.
Kürdistan Bölgesi ile İran arasındaki ticaretin önemli bir düzeye ulaştığını kaydeden Reşnudi, “İran ile Irak arasındaki ticaretin yüzde 40-45’i Kürdistan Bölgesi ile ve bu oran önemli bir paya sahiptir. Allah’a şükür, son birkaç yıl içinde bu ilişkiler gelişmiş ve büyümüştür. Ancak bu durum tek taraflı olmamalıdır; bu ticaret ilişkilerinin her iki tarafın da katkı sağladığı bir düzeye gelmesi gerekmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
Yaşkalışk 6 yıldır Erbil’de görev yapan Nasrullah Reşnudi, “Buraya geldiğimde ve sorumluluğu üstlendiğimde, bölgede çeşitli zorluklar vardı. IŞİD saldırıları ve Irak ile Kürdistan Bölgesi’ndeki terör olayları nedeniyle sınır bölgelerinde ve ticaret ilişkilerimizde birçok sorun yaşadık. Ancak, bu sorunları çözmek için birçok adım atıldı. Sınırdaki engelleri ve ticaretle ilgili sıkıntıları gidermeye yönelik çalışmalar yapıldı ve bunlar pek çok toplantı ile çözüme kavuşturuldu” ifadelerini kullandı.
Reşnudi, İran ile Kürdistan Bölgesi ve Irak arasındaki sınır kapılarının 24 saat açık olduğunu ve sınırlarla ilgili taraflar arasında çok sayıda protokol imzalandığını söyledi.
Transit geçişle ilgili yaşanan sıkıntılara ilişkin de bilgi veren Reşbudi, “Her ülkenin özel kuralları vardır. İran İslam Cumhuriyeti bazen, bazı durumlarda, Irak'tan gelen malların transit geçişini engellemektedir, bu durumlar kendi standartlarımızla uyumsuzdur. Bu tür engellemeler ve kısıtlamalar olabilir, bu da onların bizim güzergahlarımızda transit geçiş yapmalarına engel olur. Bu tür durumlar sorun yaratabilir ve transit geçişleri engelleyebilir. Hatta İranlı tüccarlar bile aynı durumu yaşarsa, onlara transit geçiş izni verilmez. Bu tür engellemeler ve kısıtlamalar bazen, belirli transit noktalarına ve destinasyonlara bağlı olarak değişebilir. Örneğin, bazı Kürt tüccarları doğrudan İran'ın doğusuna, özellikle Rojhilat İran'a mal gönderiyorlar, ancak bu mallara izin verilmez ve bu durum sınırda engellere yol açar. Bu tür engellemeler, gereksiz yere geçişleri kısıtlamaktadır” değerlendirmesinde bulundu.
Kürdistan Bölgesi'nden İran'a giden vatandaşlar kimi zaman sıkı güvenlik kontrolüyle karşı karşıya kalıp bu konuda şikayetlerde bulunuyor.
Reşnudi bu konuda, “Konsolosluk aracılığıyla, böyle durumlarla ilgili bilgi aldık ve bunlarla ilgili çalışmalar yaptık. Bazı raporlar abartılmıştır ve bazen mesele genel bir şekilde ele alınmaktadır. Güvenlik kontrolleri, güvenliği sağlamak amacıyla gereklidir. Bazen insanlara sorular soruluyor, ancak bu sorular her zaman olumsuz bir durum yaratmaz. Bu kontrolleri yapan tüm yetkililer, eğitimli profesyonellerdir ve bazen bazı durumlar tamamen doğru olmayabilir. İranlılar Irak’a ve Kürdistan Bölgesi’ne girdiğinde, çeşitli güvenlik kontrollerine tabi tutulurlar, bu da sorular ve araştırmalar içerir” açıklamasını yaptı.
İranlı diplomat, “Erbil ve Süleymaniye ile güçlü kültürel bağlarımız var. Bu iki merkez oldukça aktif kültürel çalışmalara sahip. Bugün, dil merkezi açılışını yaptık. Bu, ihtiyaç duyulan ve çeşitli araştırma ve kültürel faaliyetlere olanak sağlayacak iyi bir kültürel projedir. Kürdistan Bölgesi Hükümeti'nin desteğiyle hazırlıklar yapıldı ve önümüzdeki hafta bu süreç başlayacak. Ayrıca, bölgelerimiz arasındaki turizmi teşvik etmeye devam edeceğiz. 19 Aralık 2024 itibariyle, Kürdistan Bölgesi'nden Kiş’e resmi bir turizm uçağı seferi başlayacak ve bu, iki bölge arasındaki seyahat ve turizmi kolaylaştırmayı amaçlıyor. İnsanların bu yeni gelişmeden faydalanmalarını umuyoruz” diye konuştu.
Reşnudi, “Kürdistan Bölgesi'nden İran’daki üniversitelerde çeşitli alanlarda eğitim gören birçok öğrenci bulunuyor. Bu öğrencilerin seyahatleri oldukça kolay ve bu durum onlar için faydalı olabilir. Bir kültür merkezi kurma çabamız da var, ancak Kürdistan Bölgesi hükümeti bu konuda henüz onay vermedi. Ancak, onay verildiği takdirde, kısa süre içinde merkezi kurabileceğiz. İran'dan gelen turistler ile bizim turistik ilişkilerimiz oldukça iyi, bu konuda gelişme kaydedebiliriz” dedi.
19 Aralık’tan itibaren Kürdistan Bölgesi'nden doğrudan Kiş adasına hava serferlerinin başlayacağını bildiren Reşnudi, “Evet, insanlar Kürdistan Bölgesi’nden Kiş adasına gidebilirler. 3 yıldır Kürdistan Bölgesi, İran’daki İmam Hüseyin ziyaretçilerine yönelik bir program başlatmıştı ve bu program, Kürdistan Bölgesi ile İran İslam Cumhuriyeti arasında çok iyi ilişkiler kurulmasına yardımcı oldu. Bu süreçte çok sayıda ziyaretçi geldi ve çok olumlu sonuçlar aldı. Ayrıca, Kürdistan Bölgesi hükümetine ve Barzani Yardım Vakfı’na teşekkür etmek istiyorum çünkü bu destek üç yıl boyunca devam etti. Gelecekte de bu ilişkilerin öneminin daha fazla arttığını ve ziyaretçilerin yıl boyunca gezi yapabileceklerini ümit ediyorum. Hükümet bu konuda gereken desteği verecek, ancak Kürdistan Bölgesi ve Irak hükümeti arasındaki işbirliği de çok önemli. Sınırda geçiş sağlayan ziyaretçiler için işbirliği yapılması gerekiyor” ifadelerini kullandı.