Şanlıurfa’nın merkezine yaklaşık 10 kilometre mesafede, güneydeki dağ sırasının zirvesinde yer alan bu antik yapı, bir zamanlar bölgenin dini ve kültürel hayatının merkezi olmuştur. Halk arasında Nemrut'un Tahtı olarak anılan Deyr Yakup, etrafını saran efsanelerle çevrilidir. Yola koyulmadan önce, bu kutsal mekana ulaşmanın hiç de kolay olmadığını belirtmek gerekir; çünkü yapıya giden yol oldukça sarp ve bozuk.
Şanlıurfa tarihinde efsaneleşen hikayelerle tanınan, şarkılara, türkülere konu olan Nemrut’un Tahtı, kireçtaşından inşa edilmiş yapıları ve kayalıklara oyulmuş odalarıyla oldukça etkileyicidir. Ancak, bu tarihi yapılar günümüzde defineciler tehdidi altında.
Manastırın bulunduğu alan, çok geniş bir alana yayılmaktadır. Ve burada sadece yapılar değil, aynı zamanda bir anıt mezar da bulunuyor. Manastırın kuzeybatısındaki bu mezar, üzerine işlenmiş yazıtlarla dikkat çekmektedir. Yazıtların biri Eski Yunanca, diğeri ise Pamyra Süryanicesiyle yazılmıştır. Her iki dilde de aynı cümle yer alır: "Şardu Bar Ma'nu'nun karısı Amaşşemeş." Bu yazıt, yapının büyük ihtimalle MS II. yüzyılının sonları ya da III. yüzyılın başlarında inşa edildiğini gösteriyor.
KAZENE KÖYÜ VE NEMRUT’UN SOFRASINA…
Deyr Yakup'un etrafındaki köylerde yaşayanlar, manastırla ilgili pek çok efsane ve rivayet de anlatmaktadır. Bunlardan biri de Kazane Köyü'ne dair olanıdır. Halk arasında anlatılanlara göre, bu köydeki aşçılar, yemeklerini pişirir ve tabakları, tepenin zirvesine doğru dizilen uşaklara elden ele vererek Nemrut’un sofrasına taşırmış. Bu geleneksel aktarım, köye "Kazene" adının verilmesine de ilham vermiştir. Adı da, köyde kurulan kazanlardan ve yemeklerin dağa taşınması geleneğinden gelmektedir.
NEMRUT’UN TAHTI PROJESİNİN ÖNEMİ
Daha önce 2015 yılında daha sonra da 2022 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Eyyübiye Belediyesi, Nemrut’un Tahtı olarak bilinen Deyr Yakup Manastırı'nın turizme kazandırılması için önemli bir proje üzerinde çalışmaya başlamıştı. Ancak, projeye onay verilmiş olmasına rağmen, son dönemde yaşanan ekonomik sıkıntılar ve tasarruf tedbirleri, sürecin ilerlemesini engelledi.
TARİHİ MİRASIN KORUNMASI İÇİN ATRILSAMASI GEREKEN ACİL ADIMLAR
Şanlıurfa'nın turizm potansiyelinin ve bu tarihi yapının hak ettiği değeri bulabilmesi için, projenin bir an önce uygulamaya geçmesi kritik bir öneme sahip. Nemrut’un Tahtı’nın bulunduğu bölgeye ulaşım oldukça zor; sarp ve bozuk yol, ziyaretçilerin bölgeye ulaşımını ciddi şekilde engelliyor. Bununla birlikte, bölgedeki define avcılarının yaptığı tahribatlar, tarihi mirası daha da tehdit ediyor. Eyyübiye Belediyesi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılan bu önemli projenin hızla hayata geçirilmesi, hem Şanlıurfa'nın turizmine değer katacak hem de bu tarihi mirasın korunmasına katkı sağlayacaktır.