Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 2023 yılında gerçekleştirdiği denetimlerde 1533 iş yerinin sahte olduğunu tespit etti ve çalışmadığı halde sigortalı gösterilen 88 bin 455 kişinin sigortalılığını iptal etti.

SGK, kayıt dışı istihdamla mücadele çerçevesinde, sahte iş yerleri ve sigortalılara yönelik denetimlerini "Sahte Sigortalılık ve Sahte İş Yeri Takip Platformu" üzerinden hızlandırdı. Geçen yıl, özellikle kayıt dışı istihdamın yoğun olduğu illerde gerçekleştirilen 101 bin 794 denetimde, 1533 iş yerinin sahte olduğu, 88 bin 455 kişinin ise çalışmadığı halde sigorta primlerinin ödendiği veya sahte iş yerlerinde sigortalı gösterildiği belirlendi.

Bu şekilde sigortalı gösterilenlerin sigortalılığını iptal eden SGK, sahte hizmetleri sildi, bağlanan aylıkları iptal etti ve yapılan ödemeleri faiziyle geri aldı. Sahteciliğin tespiti halinde iş yerlerine de yaptırımlar uygulayan kurum, sahte olduğu belirlenen iş yerlerinin tescil kayıtlarını, e-sigorta şifrelerini ve iş yeri sicil numaralarını iptal etti. Ayrıca, yersiz yararlanılan teşvik ve destekleri gecikme cezası ve zammıyla tahsil etti.

Mustafa Şahin: Kronik sorun

Sosyal Güvenlik Denetmenleri Derneği Genel Başkanı Mustafa Şahin, sahte iş yeri ve sahte sigortalılığın sosyal güvenlik sisteminin kronik sorunlarından biri olduğunu belirtti. SGK'nin 2 bin 750 sosyal güvenlik denetmeniyle Türkiye genelinde çalışmalarını sürdürdüğünü ifade eden Şahin, sahte sigortalılık durumlarının daha çok kayıt dışı istihdamın yüksek olduğu illerde görüldüğünü söyledi.

Şahin, sahte sigortalılığın yaygın olarak akraba veya tanıdıklara ait iş yerlerinde yapıldığını belirterek, son dönemde özellikle hamilelerin sahte sigortalılığında artış tespit ettiklerini vurguladı. Bu yolla hem SGK'den geçici iş göremezlik ödeneği alınmakta hem de özel hastane doğum masraflarının bir kısmı kuruma ödetilmeye çalışılmakta.

Özlük hakkı talebi

Şahin, sosyal güvenlik denetmenlerinin diğer kamu denetim elemanlarından daha düşük özlük haklarına sahip olduğunu ve bu hakların merkezi denetim elemanlarıyla eşitlenmesini talep ettiklerini belirtti. İl müdürlüklerine bağlı çalışan sosyal güvenlik denetmenlerinin SGK merkez teşkilatına bağlı olarak ve büyükşehirlerde grup başkanlıkları şeklinde örgütlenmesini talep eden Şahin, bu taleplerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ve SGK Başkanlığına ilettiklerini kaydetti.